Nhà lãnh đạo theo chủ nghĩa Marx Anura Kumara Dissanayake đã tuyên thệ nhậm chức tổng thống Sri Lanka vào thứ Hai sau cuộc bầu cử mà cử tri đã bác bỏ phe bảo thủ bị cáo buộc dẫn dắt đất nước vào cuộc khủng hoảng kinh tế.
Dissanayake, 55 tuổi, người đứng đầu liên minh Quyền lực Nhân dân Quốc gia theo chủ nghĩa Marx, đã đánh bại lãnh đạo phe đối lập Sajith Premadasa và 36 ứng cử viên khác trong cuộc bầu cử hôm thứ Bảy.
Dissanayake nhận được 5.740.179 phiếu bầu, tiếp theo là Premadasa với 4.530.902 phiếu bầu.
Trong bài phát biểu ngắn, tân tổng thống cam kết sẽ hợp tác với nhiều người khác để giải quyết những thách thức của đất nước.
“Chúng tôi hiểu sâu sắc rằng chúng tôi sẽ có một đất nước đầy thách thức”, Dissanayake nói. “Chúng tôi không tin rằng một chính phủ, một đảng phái hay một cá nhân nào có thể giải quyết được cuộc khủng hoảng sâu sắc này”.
Ngay trước lễ tuyên thệ, Thủ tướng Dinesh Gunawardena đã từ chức, mở đường cho tổng thống mới bổ nhiệm thủ tướng và thành lập nội các.
Cuộc bầu cử diễn ra khi đất nước đang tìm cách phục hồi sau cuộc khủng hoảng kinh tế tồi tệ nhất và sự biến động chính trị sau đó.
Ông là người thứ chín nắm giữ chức chủ tịch điều hành đầy quyền lực của Sri Lanka, được thành lập vào năm 1978 khi hiến pháp mới mở rộng quyền hạn của chức vụ này.
Liên minh của Dissanayake do Janatha Vimukthi Peramuna, hay Mặt trận Giải phóng Nhân dân, lãnh đạo, một đảng theo chủ nghĩa Marx đã tiến hành hai cuộc nổi loạn vũ trang bất thành vào những năm 1970 và 1980 để giành chính quyền thông qua cách mạng xã hội chủ nghĩa. Sau khi thất bại, JVP đã tham gia chính trường dân chủ vào năm 1994 và chủ yếu là phe đối lập kể từ đó. Tuy nhiên, họ đã ủng hộ một số tổng thống trước đó và từng là một phần của chính phủ trong một thời gian ngắn.
NPP cũng bao gồm các nhóm đại diện cho giới học thuật, phong trào xã hội dân sự, nghệ sĩ, luật sư và sinh viên.
Dissanayake lần đầu tiên được bầu vào Quốc hội vào năm 2000 và từng giữ chức bộ trưởng nông nghiệp và thủy lợi dưới thời Tổng thống Chandrika Kumaratunga trong một thời gian ngắn. Ông ra tranh cử tổng thống lần đầu tiên vào năm 2019 và thua Gotabaya Rajapaksa.
Thách thức lớn đầu tiên của Dissanayake là thực hiện lời hứa trong chiến dịch tranh cử của mình là nới lỏng các biện pháp thắt lưng buộc bụng khắc nghiệt do người tiền nhiệm Ranil Wickremesinghe áp dụng theo thỏa thuận cứu trợ với Quỹ Tiền tệ Quốc tế.
Wickremesinghe đã cảnh báo rằng bất kỳ động thái nào nhằm thay đổi những điều cơ bản của thỏa thuận đều có thể làm chậm việc giải ngân đợt thứ tư trị giá gần 3 tỷ đô la.
Cuộc khủng hoảng kinh tế đó là kết quả của việc vay nợ quá mức để tài trợ cho các dự án không tạo ra doanh thu, tác động của đại dịch COVID-19 và việc chính phủ kiên quyết sử dụng nguồn dự trữ ngoại hối khan hiếm để hỗ trợ đồng tiền của mình, đồng rupee.
Điều này dẫn đến tình trạng thiếu hụt các nhu yếu phẩm như thực phẩm, thuốc men, gas nấu ăn và nhiên liệu vào năm 2022, gây ra các cuộc biểu tình lớn buộc tổng thống khi đó là Rajapaksa phải chạy trốn khỏi đất nước và từ chức.
Wickremesinghe, khi đó là thủ tướng, được Quốc hội bầu để thay thế Rajapaksa trong thời gian còn lại của nhiệm kỳ.
>>> Xem thêm: Kim Jong-un cam kết phát triển quan hệ hữu nghị với Trung Quốc