Con đường liên minh Hàn-Mỹ gập ghềnh phía trước khi Trump trở lại Nhà Trắng

Một chương mới đầy biến động dường như đã bắt đầu cho liên minh Hàn-Mỹ sau khi Donald Trump trở lại Nhà Trắng và giành chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống Hoa Kỳ.

Các nhà phân tích cảnh báo rằng chính sách “Đưa nước Mỹ vĩ đại trở lại” của đảng Cộng hòa có thể một lần nữa thử thách liên minh Seoul-Washington đã tồn tại hàng thập kỷ, gợi lại sự hỗn loạn mà ông đã chứng kiến ​​trong nhiệm kỳ trước từ năm 2017 đến năm 2021.

Trong nhiệm kỳ trước, Trump đã yêu cầu Seoul tăng đáng kể đóng góp tài chính để hỗ trợ Lực lượng Hoa Kỳ tại Hàn Quốc (USFK). Trong chiến dịch hiện tại, ông gọi Hàn Quốc là “cỗ máy kiếm tiền” khi thảo luận về việc chia sẻ chi phí quốc phòng, cho thấy lập trường của ông về vấn đề này vẫn kiên định.

Tuy nhiên, với việc Hoa Kỳ hiện đang tập trung vào các mối quan tâm quốc tế lớn như cuộc chiến ở Ukraine và xung đột Trung Đông, một số nhà phân tích cho rằng bất kỳ sự thay đổi chính sách mạnh mẽ nào liên quan đến Bán đảo Triều Tiên dưới thời chính quyền Trump có thể bị hoãn lại. Tuy nhiên, với cách tiếp cận thường không thể đoán trước của Trump đối với chính sách đối ngoại, những kỳ vọng này có thể bị đảo lộn.

Tổng thống Hàn – ông Yoon Suk Yeol (trái) và Tổng thống Mỹ – ông
Donald Trump

Chính quyền Yoon Suk Yeol, vốn ưu tiên củng cố liên minh với Hoa Kỳ để chống lại các mối đe dọa từ Triều Tiên, có khả năng sẽ phải đối mặt với những thách thức mới khi Trump có thể phá bỏ các sáng kiến ​​an ninh lớn do Tổng thống Joe Biden thiết lập.

Ramon Pacheco Pardo, giáo sư về quan hệ quốc tế tại King’s College London, cho biết: “Tôi cho rằng Trump sẽ tìm cách ngừng một số sáng kiến ​​quan trọng được đưa ra dưới thời Biden, và điều đó có thể bao gồm Nhóm tư vấn hạt nhân (NCG)”.

“Xét cho cùng, NCG có vẻ có lợi cho Hàn Quốc nhưng không có lợi cho Hoa Kỳ theo quan niệm ‘Trumpian’ về liên minh” ông nói thêm.

Harry Kazianis, giám đốc cấp cao về các vấn đề an ninh quốc gia tại Trung tâm lợi ích quốc gia, cũng đồng tình với quan điểm đó.

“Trump có thể chỉ coi NCG là một nơi nói suông không làm được gì và sẽ xóa sổ nó” ông nói.

NCG được thành lập theo Tuyên bố Washington được Yoon và Biden ký trong chuyến thăm Hoa Kỳ của tổng thống Hàn Quốc vào tháng 4 năm 2023. Sáng kiến ​​chung này nhằm mục đích tăng cường các cam kết răn đe mở rộng của Hoa Kỳ đối với Hàn Quốc để ứng phó với các mối đe dọa hạt nhân của Triều Tiên.

Nếu Trump làm suy yếu NCG hoặc ô hạt nhân của Hoa Kỳ, điều này có thể làm gia tăng lời kêu gọi ở Hàn Quốc phát triển vũ khí hạt nhân của riêng mình. Đây là một cách tiếp cận mà Trump có thể ủng hộ.

Ở Hàn Quốc, động thái thúc đẩy tự trang bị vũ khí hạt nhân ngày càng gia tăng, xuất phát từ sự hoài nghi ngày càng tăng về hiệu quả của những cam kết của Hoa Kỳ trong việc ngăn chặn các mối đe dọa hạt nhân từ Triều Tiên.

“Tôi sẽ không ngạc nhiên nếu Trump bật đèn xanh cho Hàn Quốc chế tạo vũ khí hạt nhân — ông ấy thậm chí có thể khuyến khích động thái như vậy một cách công khai vì nhiều lý do” Kazianis nói. “Ông ấy có thể có suy nghĩ rằng thật không công bằng khi Bắc Triều Tiên có những vũ khí này mà không phải Hàn Quốc.”

Kazianis cho rằng một Hàn Quốc có vũ khí hạt nhân có thể hấp dẫn Trump, vì nó sẽ cho phép Hoa Kỳ tập trung nguồn lực vào việc chống lại Trung Quốc, trong khi Hàn Quốc có thể gánh vác nhiều trách nhiệm hơn trong việc ngăn chặn Triều Tiên. Điều này thậm chí có thể mở đường cho Trump thu hẹp sự hiện diện của USFK trên bán đảo, dựa trên quan niệm rằng Hàn Quốc có thể ngăn chặn Bình Nhưỡng một cách độc lập.

Một căng thẳng tiềm tàng khác đối với liên minh song phương là lập trường của Trump về việc tăng phần chia sẻ chi phí cho việc đồn trú quân USFK của Hàn Quốc.

Vào tháng 10, Hàn Quốc và Hoa Kỳ đã hoàn tất Thỏa thuận Biện pháp Đặc biệt (SMA) lần thứ 12, trong đó nêu rõ nghĩa vụ tài chính của Seoul đối với việc tiếp đón 28.500 quân USFK. Theo thỏa thuận này, Hàn Quốc sẽ đóng góp 1,52 nghìn tỷ won vào năm 2026, tăng 8,3 phần trăm so với năm 2025.

Tổng thống Yoon Suk Yeol, Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden và cựu Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida tạo dáng trong hội nghị thượng đỉnh ba bên tại Trại David, nơi nghỉ dưỡng của tổng thống Hoa Kỳ, gần Thurmont, Maryland, ngày 19 tháng 8 năm 2023. Nguồn ảnh: AP-Yonhap

Sau khi thỏa thuận được ký kết, Trump tuyên bố rằng Seoul sẽ trả 10 tỷ đô la mỗi năm nếu ông là tổng thống.

Sean King, phó chủ tịch cấp cao của Park Strategies, một công ty tư vấn có trụ sở tại New York, cho rằng Trump có thể xem xét lại SMA mới được ký.

“Trump sẽ tìm cách làm lại giống như cách ông đã đàm phán lại Hiệp định thương mại tự do (Hàn Quốc)-Hoa Kỳ (KORUS FTA). Nếu Trump thắng, mọi thứ đều có thể được đàm phán lại hoặc xem xét lại” King nói.

Lim Eun-jung, giáo sư nghiên cứu quốc tế tại Đại học Quốc gia Kongju, chỉ ra rằng trong khi Trump có thể muốn định hình lại liên minh theo phong cách của riêng mình, Bán đảo Triều Tiên có thể không phải là ưu tiên hàng đầu của ông khi nhậm chức.

Bà cho biết: “Trong thời gian tới, Trump dự kiến ​​sẽ tập trung vào cuộc chiến tranh Ukraine, các cuộc xung đột ở Trung Đông và các ưu tiên trong nước, điều này có thể giúp các quan chức Hàn Quốc có thời gian chuẩn bị cho những tình huống bất ngờ mà chính quyền Trump có thể đưa ra”.

Trong khi một số người coi sự trở lại của Trump là mối đe dọa lớn đối với liên minh Hàn-Mỹ Lim cho rằng điều này cũng có thể mang lại những cơ hội bất ngờ, đặc biệt là xét đến sự bế tắc đang diễn ra giữa hai miền Triều Tiên.

“Đã có sự bất mãn ngày càng tăng ở đây về cách tiếp cận hiện trạng của đảng Dân chủ Hoa Kỳ đối với Bắc Triều Tiên, trong đó chế độ này đã thúc đẩy năng lực hạt nhân của mình. Một kỷ nguyên Trump mới có thể mang lại những thay đổi bất ngờ, mặc dù sự khó lường này có thể là thách thức đối với các quan chức Hàn Quốc để điều hướng” bà nói.

Tuy nhiên, việc duy trì khuôn khổ ba bên Hàn-Mỹ-Nhật Bản có thể là một trong số ít khía cạnh trong chính sách châu Á của Hoa Kỳ mà Trump tiếp tục từ chính quyền trước. Chính quyền Biden nhấn mạnh việc tăng cường quan hệ giữa ba đồng minh để giải quyết các mối đe dọa an ninh chung trong khu vực, đặc biệt là những mối đe dọa do Triều Tiên và ảnh hưởng ngày càng tăng của Trung Quốc gây ra.

Theo Kazianis, mặc dù Trump ưu tiên các thỏa thuận song phương hơn các khuôn khổ đa phương, quan hệ đối tác an ninh Seoul-Washington-Tokyo có thể đóng vai trò quan trọng trong việc kiềm chế Bắc Kinh, quốc gia mà ông coi là mối đe dọa hiện hữu.

Nhưng việc duy trì khuôn khổ ba bên có thể phải trả giá đắt hơn cho Seoul và Tokyo.

“Tôi không nghĩ rằng Trump sẽ sẵn lòng dẫn đầu các hội nghị thượng đỉnh ba bên hoặc các cuộc họp cấp cao khác. Tôi cũng tin rằng ông ấy sẽ yêu cầu Hàn Quốc và Nhật Bản chia sẻ nhiều hơn chi phí hợp tác ba bên” Pacheco Pardo cho biết.

Tác giả: Lee Hyo-jin
Nguồn: The Korea Time
Thứ năm, 7/11/2024, 09:45 (giờ Hàn Quốc)

>>> Xem thêm: Kết quả bầu cử Tổng thống Mỹ 2024 ông Donald Trump đắc cử