EnglishMột hội nghị thượng đỉnh Saudi Arabia ở thủ đô Riyadh đã tạo cơ hội cho 57 quốc gia của Liên minh Ả Rập và Tổ chức Hợp tác Hồi giáo phát biểu một tiếng nói về tình trạng hỗn loạn đang bao trùm khu vực, hơn một năm sau khi chiến tranh Israel-Hamas bùng nổ ở Dải Gaza.
Các nhà lãnh đạo Ả Rập và Hồi giáo yêu cầu rằng Israel phải rút khỏi các lãnh thổ Palestine bị chiếm đóng như là điều kiện tiên quyết để có hòa bình khu vực đồng thời lên án các tội ác “gây sốc” của Israel ở Gaza đang bị tàn phá bởi chiến tranh.
Hội nghị này diễn ra chưa đầy một tuần sau khi Donald Trump giành chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ nhiệm kỳ thứ hai, quốc gia hỗ trợ quân sự hàng đầu của Israel.
Tuyên bố kết thúc của hội nghị thượng đỉnh nói rằng “hòa bình công bằng và toàn diện ở khu vực… không thể đạt được nếu không chấm dứt sự chiếm đóng của Israel đối với tất cả các lãnh thổ Ả Rập bị chiếm đóng cho đến đường biên giới ngày 4 tháng 6 năm 1967,” đề cập đến Bờ Tây bị chiếm đóng, Jerusalem Đông và Gaza, cũng như Cao nguyên Golan.
Tuyên bố này cũng đề cập đến các nghị quyết của Liên Hợp Quốc yêu cầu Israel rút khỏi các khu vực này và Sáng kiến Hòa bình Ả Rập 2002, trong đó các quốc gia Ả Rập đề nghị bình thường hóa quan hệ với Israel đổi lấy một thỏa thuận hai quốc gia với người Palestine dọc theo đường biên giới năm 1967.
Cộng đồng quốc tế nên “khởi động một kế hoạch với các bước và thời gian cụ thể dưới sự bảo trợ quốc tế” để biến nhà nước Palestine độc lập thành hiện thực, tuyên bố cho biết.
Hamas sau đó kêu gọi các quốc gia Ả Rập và Hồi giáo thực hiện những cam kết này bằng hành động.
“Việc thành lập một nhà nước Palestine độc lập với Jerusalem là thủ đô sẽ đòi hỏi những nỗ lực khẩn cấp và giải pháp thực tế hơn để buộc (Israel) ngừng hành động xâm lược và diệt chủng đối với nhân dân chúng tôi,” Hamas cho biết trong một tuyên bố.
Chính phủ cánh hữu của Israel dưới sự lãnh đạo của Thủ tướng Benjamin Netanyahu vẫn phản đối việc thành lập nhà nước Palestine và Bộ trưởng Ngoại giao mới của Israel, Gideon Saar, đã bác bỏ triển vọng này vì cho rằng nó không “thực tế”.
Bộ trưởng Tài chính Israel Bezalel Smotrich vào cuối ngày thứ Hai đã cam kết thúc đẩy việc sáp nhập một phần Bờ Tây vào năm 2025.
Hội nghị Riyadh đã nhắc lại lời kêu gọi của các nhà lãnh đạo khu vực rằng các lãnh thổ Palestine – bao gồm Gaza, nơi bị ngăn cách khỏi Bờ Tây bởi lãnh thổ Israel – sẽ được nhóm lại trong một nhà nước trong tương lai.
Các nhà lãnh đạo cũng lên án “các tội ác kinh hoàng và gây sốc” của quân đội Israel, cho rằng chúng xảy ra “trong bối cảnh của tội ác diệt chủng.”
Cuộc chiến bắt đầu với cuộc tấn công chưa từng có của Hamas vào Israel vào ngày 7 tháng 10 năm ngoái, dẫn đến 1.206 người chết, chủ yếu là dân thường, theo số liệu chính thức của Israel.
Chiến dịch trả đũa của Israel đã giết chết hơn 43.600 người ở Gaza, phần lớn là dân thường, theo các con số từ bộ y tế của lãnh thổ do Hamas điều hành, mà Liên Hợp Quốc coi là đáng tin cậy.
Lực lượng vũ trang Hezbollah của Liban, giống như Hamas, được Iran hỗ trợ, đã bắt đầu bắn vào Israel sau cuộc tấn công ngày 7 tháng 10, để hỗ trợ đồng minh Palestine.
Các cuộc giao tranh qua biên giới đã leo thang vào cuối tháng 9. Israel đã tăng cường các cuộc không kích và sau đó gửi lính bộ binh vào miền nam Lebanon.
Phát biểu tại hội nghị thượng đỉnh hôm thứ Hai, Thái tử Mohammed bin Salman của Saudi Arabia cho biết thế giới phải “ngừng ngay lập tức các hành động của Israel chống lại anh em chúng ta ở Palestine và Lebanon” và lên án chiến dịch của Israel ở Gaza là “diệt chủng.”
Thái tử Mohammed, người cai trị de facto của vương quốc Vùng Vịnh, cũng kêu gọi Israel không tấn công Iran, nhấn mạnh mối quan hệ cải thiện giữa Riyadh và đối thủ khu vực Tehran.
Thủ tướng Liban Najib Mikati cảnh báo rằng đất nước của ông đang chịu đựng một cuộc khủng hoảng “tồn tại” và chỉ trích các quốc gia can thiệp vào công việc nội bộ của đất nước mình – một sự chỉ trích ngấm ngầm đối với Iran.
Một tín hiệu cho Trump
Cuộc bầu cử của Trump vào tuần trước cho nhiệm kỳ tổng thống thứ hai có thể đã được các nhà lãnh đạo nhớ đến, theo Anna Jacobs, chuyên gia phân tích cấp cao về Vùng Vịnh của nhóm nghiên cứu International Crisis Group.
“Hội nghị thượng đỉnh này thực sự là một cơ hội để các nhà lãnh đạo khu vực gửi tín hiệu cho chính quyền Trump sắp tới về những gì họ mong muốn trong việc tham gia của Mỹ,” bà nói.
Phó Tổng thống Iran Mohammad Reza Aref trong phát biểu của mình cho biết “thế giới đang chờ đợi” Trump “ngừng ngay lập tức cuộc chiến chống lại những người vô tội ở Gaza và Lebanon.”
Tuyên bố cuối cùng của hội nghị bao gồm một lời kêu gọi cấm xuất khẩu và chuyển giao vũ khí cho Israel.
Mặc dù có sự chỉ trích về tác động mà chiến dịch quân sự của Israel đã gây ra đối với dân thường Gaza, Tổng thống Mỹ sắp mãn nhiệm Joe Biden đã đảm bảo rằng Washington vẫn là đối tác quân sự quan trọng nhất của Israel trong suốt hơn một năm chiến đấu.
Trong nhiệm kỳ đầu tiên, Trump đã đi ngược lại với sự đồng thuận quốc tế với một loạt các động thái được chính phủ Israel ca ngợi nhưng bị người Palestine lên án.
Ông công nhận Jerusalem là thủ đô của Israel, chuyển Đại sứ quán Mỹ tới đó, và ủng hộ các khu định cư của Israel ở Bờ Tây bị chiếm đóng, những khu định cư mà theo luật quốc tế là bất hợp pháp.
Nguồn: The Korea Time
Thứ ba, 12/11/2024, 11:24 (giờ Hàn Quốc)
>>> Xem thêm: Ít nhất 40 người Palestine thiệt mạng trong cuộc không kích của Israel ở Gaza
