Các nhà đàm phán Mỹ đang gấp rút đưa ra đề xuất ngừng bắn mới tại Gaza và việc thả các con tin bị Hamas bắt giữ trong những ngày tới, theo thông tin từ hai quan chức Mỹ, hai nguồn an ninh Ai Cập và một quan chức có liên quan đến vụ việc.
Đề xuất mới này nhằm giải quyết các điểm mắc kẹt chính đằng sau sự bế tắc kéo dài hàng tháng trong các cuộc đàm phán do Mỹ, Qatar và Ai Cập làm trung gian, nhằm tìm kiếm một thỏa thuận đình chiến trong cuộc xung đột giữa Israel và Hamas, các quan chức Mỹ cho biết. Phần lớn của thỏa thuận đã được đồng ý, một quan chức cấp cao của chính quyền Biden cho biết riêng với các phóng viên vào thứ Tư, nhưng các nhà đàm phán vẫn đang cố gắng giải quyết hai trở ngại chính.
Đó là yêu cầu của Israel duy trì lực lượng tại hành lang Philadelphi, một khu vực đệm ở phía nam Gaza, giáp biên giới với Ai Cập, và các cá nhân cụ thể sẽ được đưa vào danh sách trao đổi con tin của Hamas và các tù nhân Palestine tại Israel, quan chức này cho biết. Một quan chức Mỹ khác cho biết dự thảo thỏa thuận mới có thể được đưa ra vào tuần tới hoặc thậm chí sớm hơn. “Cảm giác chung là thời gian đã hết. Đừng ngạc nhiên nếu bạn thấy (bản dự thảo sửa đổi) vào cuối tuần này,” quan chức này cho biết.
Quan chức chính quyền cho biết việc Hamas sát hại sáu con tin, những thi thể đã được trả lại Israel vào cuối tuần qua, đã làm phức tạp nỗ lực này. “Chúng tôi đều cảm thấy sự cấp bách,” quan chức này cho biết. Giám đốc CIA William Burns, nhà đàm phán chính của Mỹ, đứng đầu nhóm nhỏ các quan chức cấp cao Mỹ đang làm việc với dự thảo bao gồm điều phối viên Nhà Trắng về Trung Đông Brett McGurk và Ngoại trưởng Antony Blinken, quan chức Mỹ đầu tiên cho biết. “Có một cảm nhận rất mạnh từ phía các nhà đàm phán rằng lệnh ngừng bắn đang trượt khỏi tầm tay,” quan chức Mỹ đầu tiên cho biết, nhấn mạnh sự cấp bách đằng sau nỗ lực này.
Kể từ khi chuyến thăm gần đây nhất của Blinken tới khu vực vào tháng trước không mang lại đột phá, các nhà trung gian đã tiếp tục các cuộc thảo luận ở cấp độ làm việc, và những cuộc đàm phán đó vẫn đang tiếp tục, quan chức Mỹ đầu tiên cho biết.
Các nguồn tin Ai Cập cho biết Mỹ đang chuyển từ cách tiếp cận tham vấn nhiều hơn sang việc cố gắng áp đặt một kế hoạch ngừng bắn lên các bên. Cả hai quan chức Mỹ đều cho biết kế hoạch sửa đổi sẽ không phải là lời đề nghị cuối cùng và rằng Washington sẽ tiếp tục nỗ lực hướng tới một lệnh ngừng bắn nếu kế hoạch này thất bại.
Sự hiện diện ISRAEL
Vào thứ Ba, năm quốc gia Ả Rập, bao gồm cả Ả Rập Saudi và Chính quyền Palestine, đã cùng với Ai Cập bác bỏ yêu cầu của Israel về việc giữ quân đội tại hành lang Philadelphi. Vào thứ Tư, Thổ Nhĩ Kỳ cũng đã đưa ra tuyên bố tương tự.
Các phần của thỏa thuận ba giai đoạn đã được hai bên chấp nhận yêu cầu Israel rút khỏi tất cả các khu vực đông dân cư của Gaza trong giai đoạn đầu tiên. Quan chức cấp cao của chính quyền Mỹ cho biết tranh chấp hiện tại là liệu hành lang Philadelphi có được coi là khu vực đông dân cư hay không. “Vì vậy, chúng ta thực sự đang nói về Giai đoạn Một, về việc cấu hình đó sẽ trông như thế nào,” quan chức này nói thêm.
Nhóm Mỹ đang xem xét các khu vực của hành lang Philadelphi mà quân đội Israel sẽ phải rút và các khu vực mà họ có thể ở lại, quan chức Mỹ đầu tiên cho biết.
Trong các cuộc đàm phán ở Qatar vào thứ Hai, phái đoàn Israel do Giám đốc Mossad, David Barnea, dẫn đầu đã nói với các bên trung gian rằng Israel sẵn sàng rút quân khỏi hành lang sau giai đoạn ngừng bắn 42 ngày đầu tiên, theo quan chức có hiểu biết về các cuộc đàm phán cho biết.
Tuy nhiên, chỉ vài giờ sau, Thủ tướng Benjamin Netanyahu đã tổ chức một cuộc họp báo tại Jerusalem và khẳng định rằng Israel phải giữ quyền kiểm soát hành lang Philadelphi, những phát biểu này được đưa ra sau khi phái đoàn đã trở về nhà.
Vào thứ Tư, Netanyahu nhắc lại sự từ chối của mình về việc rút quân khỏi hành lang trong giai đoạn đầu của thỏa thuận. Israel chỉ đồng ý với một lệnh ngừng bắn lâu dài nếu có sự đảm bảo rằng hành lang sẽ không bao giờ được sử dụng để buôn lậu vũ khí và vật liệu vào Gaza cho Hamas.
“Điều này đã đặt các bên trung gian vào vị trí khó khăn. Nếu Israel vẫn ở lại hành lang Philadelphi, cả Ai Cập lẫn Hamas sẽ không đồng ý với bất kỳ thỏa thuận nào,” quan chức có hiểu biết về vụ việc cho biết.
Văn phòng của Netanyahu từ chối bình luận.
Quan chức cấp cao của Hamas, Izzat Al Risheq, nói với Reuters vào thứ Tư rằng nhóm sẽ xử lý một đề xuất mới “đáp ứng các yêu cầu của lực lượng kháng chiến và yêu cầu của nhân dân chúng tôi,” mà không cung cấp chi tiết cụ thể. Hamas cho biết trong một tuyên bố rằng không cần có đề xuất mới và cáo buộc Netanyahu đang cố gắng phá hoại thỏa thuận.
>>> Xem thêm: Hamas không tham dự đàm phán, Mỹ và Israel tìm cách đạt thỏa thuận