EnglishĐảng cầm quyền Nhật Bản bỏ phiếu bầu thủ tướng quốc gia trong cuộc bỏ phiếu vào thứ sáu, với ba ứng cử viên hàng đầu: con trai của một cựu thủ tướng chuyên lướt sóng, một chuyên gia quốc phòng kỳ cựu và một người theo chủ nghĩa dân tộc cực đoan sẽ trở thành nữ thủ tướng đầu tiên của đất nước.
Kỷ lục chín ứng cử viên đang tranh cử sau khi các phe phái quyền lực lâu đời của Đảng Dân chủ Tự do (LDP) tan rã vào đầu năm nay do một vụ bê bối tài chính.
Bởi vì đảng LDP bảo thủ nắm giữ đa số trong quốc hội, người chiến thắng chắc chắn sẽ trở thành thủ tướng và có khả năng sẽ kêu gọi một cuộc bầu cử sớm để củng cố quyền lực của họ.
Các cuộc thăm dò cho thấy sự cạnh tranh sát sao giữa cựu Bộ trưởng Quốc phòng Shigeru Ishiba, Shinjiro Koizumi 43 tuổi, con trai của cựu thủ tướng những năm 2000, và Sanae Takaichi, một nhân vật diều hâu, là một trong những phụ nữ hiếm hoi nổi bật trong chính trị Nhật Bản.
“Đây là cuộc bầu cử LDP không thể đoán trước nhất trong nhiều năm qua,” Jeffrey J. Hall, giảng viên tại Đại học Nghiên cứu Quốc tế Kanda, nói với AFP.
Bất cứ ai chiến thắng sẽ phải đối mặt với các mối đe dọa an ninh khu vực, từ Trung Quốc ngày càng quyết đoán và quan hệ quốc phòng ngày càng sâu sắc của họ với Nga, đến các vụ thử tên lửa bị cấm của Triều Tiên.
Trong nước, nhà lãnh đạo sẽ phải đối mặt với nhiệm vụ thổi sức sống mới vào nền kinh tế, khi ngân hàng trung ương rời xa chính sách nới lỏng tiền tệ kéo dài hàng thập kỷ đã làm giảm giá trị của đồng yên.
Các chủ tịch LDP tại vị trong ba năm và có thể phục vụ tối đa ba nhiệm kỳ liên tiếp. Thủ tướng không được ưa chuộng Fumio Kishida sẽ không tái tranh cử.
Với việc các phe phái đã tan rã, khó có khả năng bất kỳ ứng viên nào giành được đủ phiếu bầu — chia đều giữa các nhà lập pháp và các thành viên thường của đảng — để chiến thắng ngay từ đầu.
Điều này khiến khả năng xảy ra một cuộc bỏ phiếu bổ sung giữa hai ứng viên hàng đầu là kịch bản có khả năng nhất, và người chiến thắng sẽ được công bố vào chiều thứ Sáu.
Ứng cử viên Ishiba công bằng và minh bạch
Ishiba, 67 tuổi, từng suýt đạt được vị trí cao nhất trước đây, bao gồm cả năm 2012 khi ông thua Shinzo Abe, nhà lãnh đạo tại vị lâu nhất của Nhật Bản, người sau này đã bị ám sát.
Người đam mê mô hình quân sự với niềm yêu thích thần tượng nhạc pop thập niên 1970 cho rằng ông có đủ tư cách đặc biệt cho công việc này vì ông đã trải qua nhiều thất bại khi giải quyết các vấn đề xã hội khó khăn, chẳng hạn như cải cách nông nghiệp.
“Dân số Nhật Bản sẽ giảm mạnh từ bây giờ. Trừ khi chúng ta thực hiện các biện pháp quyết liệt, nền kinh tế sẽ không phát triển,” ông nói trong một cuộc tranh luận tuần này.
Yu Uchiyama, giáo sư khoa học chính trị tại Đại học Tokyo, cho biết “với sự bất mãn của công chúng đối với LDP ngày càng tăng, xu thế đang nghiêng về phía Ishiba và thái độ ‘công bằng và minh bạch’ của ông.”
Bộ trưởng An ninh Kinh tế Takaichi, 63 tuổi, phản đối việc thay đổi luật để cho phép các cặp vợ chồng sử dụng họ khác nhau, và thường xuyên thăm đền thờ chiến tranh Yasukuni ở Tokyo — một điểm nóng trong quan hệ với Hàn Quốc và Trung Quốc.
“Nhật Bản hoàn toàn bị Trung Quốc coi thường,” bà nói với Fuji Television khi được hỏi về vụ xâm nhập đầu tiên được xác nhận của máy bay quân sự Trung Quốc vào không phận Nhật Bản, xảy ra vào tháng 8.
Naofumi Fujimura, giáo sư tại Trường Luật sau đại học của Đại học Kobe, cho biết trong khi hiện tại Takaichi cần sự ủng hộ của những người cánh hữu trong LDP, bà có thể trở nên “ôn hòa hơn, hoặc thực dụng hơn” khi làm thủ tướng.
Cựu Bộ trưởng Môi trường Koizumi đề xuất ‘trẻ hóa’
Cựu Bộ trưởng Môi trường Koizumi có thể trở thành thủ tướng trẻ nhất từ trước đến nay của Nhật Bản, nhưng những người chỉ trích cho rằng ông còn quá thiếu kinh nghiệm để lãnh đạo đất nước.
Là một người đam mê lướt sóng, Koizumi “là người thể hiện rõ nhất ý tưởng trẻ hóa và thay đổi cho LDP” trong số những ứng viên hàng đầu, nhưng các cử tri LDP có thể nghĩ rằng ông “thiếu sự ổn định,” Uchiyama nói.
“Vì các thế hệ tương lai, tôi sẽ thực hiện các cải cách thị trường lao động và hỗ trợ các doanh nghiệp khởi nghiệp,” Koizumi nói tuần này.
Các ứng viên khác bao gồm nhà cải cách Taro Kono, 61 tuổi, Chánh văn phòng Nội các Yoshimasa Hayashi và Takayuki Kobayashi — ứng viên khác duy nhất dưới 50 tuổi, người được một số chuyên gia coi là một ẩn số.
Ai giành chiến thắng vào thứ Sáu sẽ chính thức được quốc hội bầu vào ngày 1 tháng 10.
LDP đã điều hành Nhật Bản gần như liên tục trong nhiều thập kỷ, với các đảng đối lập chính hiếm khi được coi là những lựa chọn thay thế khả thi.
Trong nhiệm kỳ của mình, Kishida đã thực hiện các bước để tăng gấp đôi chi tiêu quốc phòng của Nhật Bản, mở đường cho xuất khẩu quân sự khi LDP tìm cách sửa đổi hiến pháp thời hậu chiến theo chủ nghĩa hòa bình.
Ông đã chào đón Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy tới hội nghị thượng đỉnh G7 ở Hiroshima, và đã tăng cường mối quan hệ giữa Nhật Bản với người láng giềng Hàn Quốc vốn thường xuyên căng thẳng.
Nhưng nhiệm kỳ của ông cũng bị ảnh hưởng bởi các vụ bê bối, sự phẫn nộ của cử tri về giá cả tăng cao và tỷ lệ ủng hộ sụt giảm.
>>> Xem thêm: Shinjiro Koizumi có thể trở thành Thủ tướng trẻ tuổi nhất Nhật Bản
